خیرگی نور چیست؟

در ادامه سوال “خیرگی نور چیست؟” به این جواب میرسیم که خیرگی (یا تابش خیره کننده) به نوری گفته می‌شود که باعث ایجاد ناراحتی یا کاهش توان دید در افراد می‌شود. این پدیده معمولاً به دلیل نور شدید و مستقیم یا انعکاس آن از سطوح براق رخ می‌دهد. خیرگی می‌تواند در فضاهای مختلف مانند محیط‌های کاری، آموزشی و ورزشی ایجاد شود و باعث مشکلاتی مانند خستگی چشمی، کاهش تمرکز و افزایش خطاها شود.

حال که متوجه شدیم خیرگی نور چیست؟ با انواع آن آشنا می شویم. خیرگی نور به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شود:

1. خیرگی ناتوان‌کننده (Disability Glare):
   • این نوع خیرگی به طوری مستقیم عملکرد بینایی را کاهش می‌دهد. برای مثال، این پدیده می‌تواند در زمان رانندگی در شب و مواجهه با نور بالای خودروهای دیگر رخ دهد که باعث کاهش دید راننده می‌شود.
2. خیرگی ناراحت‌کننده (Discomfort Glare):
   • خیرگی ناراحت‌کننده باعث احساس ناراحتی و خستگی چشمی می‌شود، اما عملکرد بینایی را به طور قابل توجهی کاهش نمی‌دهد. این نوع خیرگی معمولاً در حضور چراغ‌های روشن در یک فضای داخلی مانند دفتر کار با مانیتورهای نورانی رخ می‌دهد.

در ادامه، می‌توان به انواع دیگر خیرگی نیز اشاره کرد:

• خیرگی مستقیم: نور مستقیم از یک منبع نور قوی به چشم برخورد می‌کند و باعث خیرگی می‌شود. برای مثال، نگاه کردن مستقیم به نور خورشید یا نور چراغ‌های خیابان.
• خیرگی غیرمستقیم: نور از سطوح براق مانند شیشه، کف یا دیوارها منعکس می‌شود و به چشم برخورد می‌کند. این نوع خیرگی ممکن است در فضاهای داخلی با کف‌های مرمرین یا دیوارهای براق
• خیرگی روزانه: معمولاً در اثر نور خورشید و منابع نوری طبیعی رخ می‌دهد. برای مثال، نگاه کردن به صفحه مانیتور در اتاقی که نور خورشید مستقیماً از پنجره به آن تابیده می‌شود.
• خیرگی شبانه: این نوع خیرگی بیشتر مربوط به منابع نوری مصنوعی است که در شب ایجاد می‌شود مانند نورهای ترافیکی، چراغ‌های خیابان و تابلوهای نئونی.

در کل، کنترل و کاهش این انواع خیرگی، مخصوصاً در محیط‌های کاری و آموزشی، از اهمیت بالایی برخوردار است تا راحتی و کارایی افراد حفظ شود.

۱. استفاده از دیفیوزر (Diffuser):

• پخش نور: دیفیوزرها نور را به‌طوری یکنواخت در کل فضا پخش می‌کنند که باعث کاهش شدت نور مستقیم و جلوگیری از ایجاد خیرگی می‌شود.
• انواع دیفیوزر: دیفیوزرهای مات و نیمه شفاف از رایج‌ترین انواع هستند که می‌توانند در چراغ‌های سقفی و دیواری یا حتی چراغ‌های رومیزی و نرده‌ای نصب شوند.

۲. تنظیم زوایای نور:

• چیدمان دقیق چشمه‌های نوری: تنظیم چشمه‌های نوری به نحوی که زاویه تابش آن‌ها به سمت چشم‌های کاربران نباشد، می‌تواند خیرگی را به حداقل برساند.
• استفاده از چراغ‌های قابل تنظیم: استفاده از چراغ‌ و ال ای دی قابل تنظیم به شما امکان می‌دهد تا زاویه تابش نور را بسته به نیاز و فضا تغییر دهید.

۳. انتخاب لامپ‌های با دمای رنگ مناسب:

• دمای رنگ پایین‌تر: لامپ‌هایی با دمای رنگ پایین‌تر مانند 2700 کلوین تا 3000 کلوین می‌توانند محیطی گرم و دلپذیرتر ایجاد کنند که منجر به کاهش خیرگی می‌شود.
• نور طبیعی یا سفید ملایم: نورهای سفید ملایم (یادِی) به جای نورهای سفید سرد (فلورسنت)، تجربه‌ی دیداری بهتری را فراهم می‌کنند.

۴. نصب سطوح بازتابنده مات:

• کاهش انعکاس نور: استفاده از سطوح با پوشش مات به‌جای سطوح براق مانند میزها، دیوارها و کف می‌تواند انعکاس نور و خیرگی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
• پوشش‌های مات مخصوص: مواد مخصوصی برای کاهنده انعکاس در بازار وجود دارند که می‌توانند بر روی سطوح مختلف اعمال شوند.

۵. کنترل منابع نور طبیعی:

• پرده‌ها و کرکره‌ها: استفاده از پرده‌های سنگین یا کرکره‌های قابل تنظیم برای کنترل نور خورشید و جلوگیری از تابش خیره‌کننده آن به داخل فضا.
• شیشه‌های مات یا بازتاب‌دار: استفاده از شیشه‌های مات یا بازتاب‌دار برای پنجره‌ها، تا خیرگی ناشی از نور خورشید را کاهش دهد.